تغیر مسیر یافته از - ترس مؤمنان
زمان تقریبی مطالعه: 7 دقیقه
 

خوف مؤمنان (قرآن)





یکی از مصادیق خائفان، مؤمنان هستند. در این مقاله آیات مرتبط با خوف مؤمنان معرفی می‌شوند.


۱ - امتحان با خوف



خوف اهل ایمان، مايه امتحان آنان از سوى خداوند:
۱. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ... وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْ‌ءٍ مِنَ الْخَوْفِ‌ ....
۲. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْ‌ءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنالُهُ أَيْدِيكُمْ وَ رِماحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخافُهُ بِالْغَيْبِ‌ ....
۳. إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَ إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا هُنالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزالًا شَدِيداً.

۲ - خوف مؤمنان بنى‌اسرائيل



خوف مؤمنان بنی‌اسرائیل، از آزار و اذيّت فرعون و فرعونیان:
فَما آمَنَ لِمُوسى‌ إِلَّا ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِهِ عَلى‌ خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِمْ أَنْ يَفْتِنَهُمْ‌ ....

۳ - خوف از محاصره مدینه



خوف و اضطراب مؤمنان، بر اثر محاصره مدینه از سوى احزاب کافر:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جاءَتْكُمْ جُنُودٌ ... إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَ إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا هُنالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزالًا شَدِيداً.آيات، مربوط به غزوه احزاب است.

۴ - خوف از ربوده شدن



ترس و هراس مؤمنان صدر اسلام، از ربوده شدن به وسيله دشمنان:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ... وَ اذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِيلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ‌ ....

۵ - خوف از اختلاف خانوادگی



لزوم تلاش براى اصلاح و آشتی، در صورت خوف مؤمنان از بروز اختلاف در خانواده مؤمنان:
وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَيْنِهِما فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها إِنْ يُرِيدا إِصْلاحاً ....

۶ - خوف از کافران



ترس مؤمنان از کافران، مورد نهی خداوند:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا .... الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ‌ ....

۷ - خوف از مرگ



وحشت برخى مؤمنان صدر اسلام، از مرگ و کشته شدن در راه خدا:
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ يَعْلَمَ الصَّابِرِينَ‌ وَ لَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ.

۸ - خوف از ظالمان اهل‌کتاب



ترس مسلمانان صدر اسلام از ظالمان اهل‌کتاب، در مورد تغییر قبله:
وَ مِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِي وَ لِأُتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ‌ . مقصود از «النّاس» اهل‌کتاب است.

۹ - خوف از سرزنش



خوف و ترس مؤمنان از سرزنش ملامتگران و دشمنان دین، امرى ناپسند:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ‌ ... وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ‌ ....

۱۰ - خوف از جنگ



خوف و دلهره برخى مسلمانان، از جنگ:
۱. وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّى إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ ... إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَلى‌ أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ فَأَثابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍ‌ ....
۲. الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ‌ ... إِنَّما ذلِكُمُ الشَّيْطانُ يُخَوِّفُ أَوْلِياءَهُ فَلا تَخافُوهُمْ وَ خافُونِ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
۳. أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتالَ لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلى‌ أَجَلٍ قَرِيبٍ‌ ... بر اساس شأن نزول، برخى از مسلمانان قبل از هجرت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله اذن جهاد با مشرکان مى‌خواستند و با نزول آيات جهاد به دليل خوف و وحشت از شركت در جنگ خوددارى كردند.
۴. إِذْ جاؤُكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَ إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَناجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا هُنالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزالًا شَدِيداً.
۵. وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْ لا نُزِّلَتْ سُورَةٌ فَإِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ وَ ذُكِرَ فِيهَا الْقِتالُ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْلى‌ لَهُمْ.

۱۰.۱ - خوف از نبرد با مشرکان


ترس و هراس مؤمنان صدر اسلام، از نبرد با مشرکان پيمان شكن، مورد ملامت خدا:
كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ‌ ... أَ لا تُقاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ وَ هَمُّوا بِإِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَؤُكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَ تَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.

۱۱ - آثار خوف از خدا




۱۱.۱ - عدم پذیرش ولایت کفار


خوف مؤمنان از خدا، مايه پرهيز از پذيرفتن ولایت کافران:
لا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْ‌ءٍ ... وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ‌ ....

۱۱.۲ - پاداش اخروی


خوف و خشيت اهل ايمان از خدا، مايه بهره‌مندى از نعمتهای بهشتی و رضوان الهی:
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ جَزاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ ذلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ.

۱۲ - خوف از همسر و فرزند



توصيه الهى به مؤمنان، مبنى بر ترس و هراس از برخى همسران و فرزندان، در صورت دشمنى آنان:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْواجِكُمْ وَ أَوْلادِكُمْ عَدُوًّا لَكُمْ فَاحْذَرُوهُمْ‌ ....

۱۳ - نماز هنگام خوف



خوف مسلمانان از حمله و يورش كافران، مجوّز شکسته خواندن نماز:
وَ إِذا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا ....

۱۴ - تقیه هنگام خوف



خوف اهل ايمان از كافران، موجب جواز تقیّه:
لا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْ‌ءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقاةً وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ‌ نَفْسَهُ وَ إِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ.

۱۵ - تبدیل خوف به امنیت



تبديل خوف به امنیّت در آخرالزمان، وعده خدا به مؤمنان:
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضى‌ لَهُمْ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئاً وَ مَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ.

۱۶ - عناوین مرتبط



حکم خوف (قرآن)، خوف از کافران (قرآن)، خوف از قیامت (قرآن)، صفات مؤمنان (قرآن)، خوف از خدا.

۱۷ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۱۵۳.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۵۵.    
۳. مائده/سوره۵، آیه۹۴.    
۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۰.    
۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۱.    
۶. یونس/سوره۱۰، آیه۸۳.    
۷. احزاب/سوره۳۳، آیات۹-۱۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص۵۳۱- ۵۳۲.    
۹. ابن جوزی، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، ج ۳، ص ۴۵۰.    
۱۰. انفال/سوره۸، آیه۲۴.    
۱۱. انفال/سوره۸، آیه۲۶.    
۱۲. نساء/سوره۴، آیه۳۵.    
۱۳. مائده/سوره۵، آیه۲.    
۱۴. مائده/سوره۵، آیه۳.    
۱۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۲.    
۱۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۳.    
۱۷. بقره/سوره۲، آیه۱۵۰.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۲۸.    
۱۹. ابن جوزی، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، ج ۱، ص ۱۲۳.    
۲۰. مائده/سوره۵، آیه۵۴.    
۲۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۲۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۳.    
۲۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۲۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۵.    
۲۵. نساء/سوره۴، آیه۷۷.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۱۱۹.    
۲۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۰.    
۲۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۱.    
۲۹. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۰.    
۳۰. توبه/سوره۹، آیه۷.    
۳۱. توبه/سوره۹، آیه۱۳.    
۳۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۲۸.    
۳۳. بیّنه/سوره۹۸، آیه۷.    
۳۴. بیّنه/سوره۹۸، آیه۸.    
۳۵. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۴.    
۳۶. نساء/سوره۴، آیه۱۰۱.    
۳۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۲۸.    
۳۸. نور/سوره۲۴، آیه۵۵.    


۱۸ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۰، ص۱۱۰، برگرفته از مقاله «خوف مؤمنان».    


رده‌های این صفحه : ایمان | ترس | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.